Nederland boekt vooruitgang in het bevorderen van integriteitsbeleid
Uit een evaluatie van de Group of States Against Corruption (GRECO) van de Raad van Europa blijkt dat Nederland vooruitgang heeft geboekt op het gebied van het integriteitsbeleid van bewindspersonen en de Nationale Politie en Koninklijke Marechaussee. Het Nederlandse beleid op het gebied van integriteit en anti-corruptie wordt regelmatig door verschillende internationale anti-corruptie organisaties geëvalueerd. Dinsdag 17 oktober informeerde minister Hugo de Jonge van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening mede namens de minister van Justitie en Veiligheid (Dilan Yeşilgöz) en de minister van Defensie (Kajsa Ollongren), de Tweede Kamer hierover.
Bewindspersonen
Volgens GRECO heeft Nederland stappen gezet om de in totaal zestien aanbevelingen die zij hebben gedaan in te voeren. Op het gebied van integriteitsbeleid bewindspersonen zijn acht aanbevelingen gedaan. Daarvan is een aanbeveling volledig ingevoerd, vijf deels en twee niet. Zo is een gedragscode voor bewindspersonen vastgesteld en is het wetsvoorstel regels gewezen bewindspersonen voor advies naar de Raad van State verzonden. In dit wetsvoorstel staan regels over de adviesverplichting voor oud-bewindspersonen die binnen twee jaar na hun ambtsperiode aan de slag willen in het bedrijfsleven, het lobbyverbod en het draaideurverbod.
Nationale politie en Koninklijke Marechaussee
Daarnaast concludeert GRECO dat de Nationale Politie en Koninklijke Marechaussee grote vooruitgang heeft geboekt in het verbeteren van hun integriteitsbeleid. Zo heeft de Nationale Politie zeven van de acht aan haar gerichte aanbevelingen naar tevredenheid geïmplementeerd. Het Besluit screening ambtenaren van politie en politie-externen is bijvoorbeeld op 1 januari 2023 in werking getreden, waardoor er voorzien is in screening gedurende de gehele loopbaan bij de Nationale Politie. Ook zijn het interne meldingsregime voor financiële belangen en het toezicht hierop versterkt. De Koninklijke Marechaussee heeft vijf van de zeven aan haar gerichte aanbevelingen volledig doorgevoerd. Zo is onder meer geïnvesteerd in verplichte trainingsmomenten voor met name leidinggevenden en zijn er maatregelen getroffen ter verbetering van het omgaan met vertrouwelijke informatie.
Corruptiebestrijding
GRECO monitort alle landen die zijn toegetreden tot het internationale Verdrag tegen Corruptie en telt inmiddels 50 leden. Nederland moet op 30 juni 2024 weer aan GRECO rapporteren over de voortgang van de nog openstaande aanbevelingen. Nadat GRECO de voortgang heeft beoordeeld, wordt de Tweede Kamer opnieuw geïnformeerd. Naast een reactie op de aanbevelingen van de GRECO bevat de brief een reactie, mede namens de minister van Justitie en Veiligheid, op een evaluatie van Nederland op basis van het Verdrag van de Verenigde Naties tegen Corruptie. De VN beoordeelt het Nederlandse systeem voor corruptiebestrijding over het algemeen positief, maar ziet nog een aantal uitdagingen voor een volledige implementatie van het UNCAC verdrag en doet daarvoor een aantal aanbevelingen. Veel van de aanbevelingen zien op thema’s waar momenteel al maatregelen op worden getroffen en worden meegenomen bij het maken van beleid op het gebied van integriteit en anti-corruptie.