Weerbaar bestuur op bezoek in het Verenigd Koninkrijk

Van 9 t/m 13 oktober was een afvaardiging van het programma Weerbaar Bestuur op dienstreis in het Verenigd Koninkrijk. Doel van de reis was om te zien hoe de Britten omgaan met uitdagingen op het gebied van weerbaar bestuur. Ook in het Verenigd Koninkrijk nemen agressie en intimidatie van politieke ambtsdragers namelijk toe, zowel op nationaal als op lokaal niveau.

Dienstreis naar het VK: bij het Home Office
Beeld: ©BZK

Samen met een aantal Nederlandse griffiers werd een bezoek afgelegd aan de collega's van Home Office (Britse equivalent van het ministerie van BZK). Hier werd onder meer gesproken over de Defending Democracy Taskforce, opgericht ter bescherming van de democratie tegen buitenlandse inmenging en verantwoordelijk voor de veiligheid van nationale politici. Ook sprak de Local Government Association over het behartigen van de belangen en de veiligheid van lokale politieke ambtsdragers.

Online haat

Met wetenschappers van de Queen Mary University is gesproken over de omgang met online haat tegen vrouwelijke politici. Uit onderzoek blijkt dat geweld richting politieke ambtsdragers wijdverspreid is. Zo ervaart 49% van de Britse kandidaat-parlementariërs tijdens de campagne een vorm van Harassment, Abuse en Intimidation (HAI). Onderzoek laat tegelijkertijd zien dat de (online) intimidatie gender gerelateerd is. Deze situatie dwingt vrouwen hun campagneactiviteiten aan de passen op een manier die hun kansen op het verkrijgen van een ambt verkleint. Ook op lokaal niveau zijn de cijfers zorgwekkend. Zo ervaart 46% van de Britse raadsleden een vorm van HAI.

Omgangsvormen

Tijdens een bezoek aan het stadsdeel Wandsworth spraken we met onder meer de griffier over agressief gedrag richting volksvertegenwoordigers en over interne omgangsvormen. Interessant was het om kennis te maken met de rol van zogenaamde monitoring officers. Deze functionarissen zijn belast met het toezien op gedragingen door politieke ambtsdragers en lokale volksvertegenwoordigers en het normeren ervan.

Convenant

Bij de National Assocation of Local Councils (NALC) werd uitleg gegeven over het Civility and Respect Project, waarbij wordt ingezet op vrijwillige ondertekening van een convenant. Een medewerker van The Jo Cox Civility Commission schoof ook aan. Deze organisatie, opgericht na de moord op parlementariër Jo Cox, werft fondsen en doet praktische aanbevelingen om het probleem van geweld en intimidatie richting gekozen volksvertegenwoordigers aan te pakken.

Rondetafelgesprek

Op de bijeenkomst bij de Universiteit van Nottingham was er vanuit verschillende expertises animo voor het rondetafelgesprek over verruwde omgangsvormen. Vanuit verschillende disciplines werden meerdere incidenten besproken. In het bijzonder was er nog aandacht voor het monitoren van online agressie richting parlementariërs door middel van open source dataonderzoek.

Dienstreis VK: presentatie van Anne Jet Plat
Beeld: ©BZK

Programmamanager Anne Jet Plat gaf ten slotte een presentatie tijdens het jaarlijkse griffierscongres van de Society of Local Council Clerks (SLCC). Ze ging daarbij in op de Nederlandse aanpak omtrent weerbaar bestuur en betoogde daarbij dat bewustwording en de agenderende rol van griffiers en hulp bij melding en aangifte van groot belang is.

Onder de indruk

De deelnemers aan de dienstreis waren onder de indruk van het bereik van bewustwordingscampagnes zoals de Debate not Hate Campaign en de Civility and Respect Pledge. Andersom spraken de Britse collega's hun bewondering uit voor 'onze' nauwe samenwerking tussen decentrale overheden, koepel- en belangenorganisaties en BZK, de voortvarende netwerkaanpak. Het was al met al een inspirerende reis, waarbij er inzichten zijn opgedaan en contacten zijn gelegd die de Nederlandse aanpak ten goede zal komen!